ท้องฟ้าก็ช่างกว้างไกล แล้วทะเลก็ตั้งกว้างใหญ่ แต่ไอเรามันตัวเล็กแค่เนี้ยะ! เวลาพูดถึงเรื่องปัญหาสิ่งแวดล้อม หลายคนอาจจะเผลอคิดไปว่าปัญหาเหล่านั้นมันเยอะเกินตัว เพราะไอเรามันก็แค่จุดเล็ก ๆ ในจักรวาลที่กว้างใหญ่นี้ แต่ เผลอลืมไปรึเปล่าว่า ไอ ‘จุดเล็ก ๆ’ แบบพวกเราก็มีอยู่ตั้งแปดพันกว่าล้านจุดบนดาวเคราะห์ใบนี้ แล้วเราจะไปแก้ปัญหาอะไรกับเขาได้หรอ?
คำตอบก็คือใช่! ถ้าปัญหามันเริ่มจากไอ้แปดพันกว่าล้านคนบนโลกนี้ การแก้ก็ต้องเริ่มจากการลงมือทำของเจ้าพวกนี้นี่แหละ! อย่างน้อย ๆ มันก็จะช่วยบรรเทาความสาหัสของปัญหาที่เรากำลังเจอไม่มากก็น้อย
มุมสวยๆ ของทะเลอันดามันใครๆ ก็คงนึกถึงและเห็นกันไปเยอะแล้ว
แต่วันนี้เราจะมาพูดสิ่งที่มีเยอะ แต่คนไม่ค่อยเห็นกันนั่นก็คือ ‘ขยะทะเล’
Souvenirs From The Sea ที่เราได้ไปเยือน เกิดขึ้นโดย พี่ ณ-วิยะดา โค้วศานติ ภายในแบ่งเป็นพื้นที่ให้สำหรับคนที่มาทำเวิร์คชอป มีโซนสินค้า แล้วก็โซนสตูดิโอทำงานของเธอและทีมงาน บรรยากาศที่ได้เห็นคือ ขยะที่เก็บมาตั้งแต่ Day 1 ยังไม่ถูกสะสาง ขยะที่ทำความสะอาดแล้ว เป็นวัสดุรอการตกแต่ง และไปจนถึงตอนที่มันถูกออกแบบ ตัดแต่งสวยงามมาเป็นของที่มีคุณค่าเช่นนั้นแล้ว เลยทำให้เรายิ่งเข้าใจว่า กว่าจะเป็นกระเป๋าใบนึงนั้นไม่ง่าย
คุณค่าที่มากกว่ากระเป๋า
จุดเริ่มต้นของ SFTS พี่ณเล่าว่า เธอเป็นอีกคนที่คุ้นชินกับแถบชายฝั่งอันดามันมาตั้งแต่เกิดและเห็นปัญหาขยะทะเลมาตลอดเช่นกัน จนวันนึงที่ได้ไปเดินชายหาดกับลูกและฉุกคิดได้ว่าปัญหาขยะทะเลรุนแรงเพิ่มขึ้นเยอะ จึงเกิดเป็นการต่อยอดไอเดียนี้เพื่อหาทางออกลดขยะทะเลในไทยไปพร้อม ๆ กับการได้ใช้ ‘ศิลปะ’ ซึ่งเป็นสิ่งที่เธอรักเป็นตัวขับเคลื่อน
ขยะเหล่านี้มาจากไหน? เป็นขยะแล้วทำไมถึงราคาสูง?
ด้วยความสงสัยว่าแล้วขยะเหล่านี้มาจากพื้นที่ไหน หรือแค่เฉพาะในกระบี่เองขยะจะเยอะเช่นนี้เลยมั้ย? พี่ๆ ก็ได้คลายความสงสัยว่า แน่นอนว่าขยะเหล่านี้มาจากทะเลไทย 100% และพวกเขาจะต้องใช้เวลานั่งเรือออกทะเลหรือไปหาตามเกาะต่าง ๆ เพื่อเก็บขยะที่ตกค้างในธรรมชาติมา โดยเฉพาะฤดูมรสุมเช่นนี้ก็จะพบว่าขยะที่เกยตื้นตามชายหาดจะยิ่งมีเยอะมาก
เพราะงั้นแล้ว ถ้าจะบอกว่าแค่เอาขยะในทะเลไม่ควรจะแพงก็เป็นเรื่องที่ไม่เห็นด้วยซักเท่าไหร่ เพราะกว่ามันจะได้กลับมามีชีวิตใหม่ ถูกแปลงร่าง ทำความสะอาด คัดแยกให้มาอยู่ในสภาพที่พร้อมใช้เช่นนี้ก็ไม่ใช่เรื่องง่าย และต้องใช้แรงงานคนในการช่วยกันจัดเตรียม (ของฟรีไม่มีในโลกนะเธอ!)
กระเป๋าลิมิเต็ดแบบใบเดียวในโลก
กระเป๋าจาก Souvenirs From The Sea แน่นอนว่ามีดีไซน์แค่อย่างละใบในโลก เพราะต้องมานั่งออกแบบกันใบต่อใบ ตกแต่งใบต่อใบกันเลยทีเดียว ความใส่ใจถูกสะท้อนออกมาผ่านผลงานเหล่านี้ รวมถึงความใส่ใจในสิ่งแวดล้อมผ่านพลังของพวกเรา ๆ ไม่ว่าจะตัวเล็กตัวใหญ่แค่ไหน นายเองก็ช่วยเปลี่ยนโลกได้!
การนำขยะจากทะเลมาใช้ใหม่เช่นนี้เรียกว่าการ Upcycling ต่างจากการรีไซเคิลตรงที่ กระบาวนการอัพไซคลิ่งนี้เราทำได้ด้วยตัวเอง โดยไม่ต้องใช้เครื่องจักรหรือกรรมวิธีใดๆ ให้มากความ ส่วนรูปแบบของการชุบชีวิตให้ขยะเหล่านั้นไปเกิดใหม่ก็จะเห็นว่า ขยะเหล่านั้นจะถูก ‘เปลี่ยน’ วัตถุประสงค์ในการใช้ไป อย่างเช่น อวน เชือก ลูกทุ่น ที่เคยใช้ทำการประมง ผ้าปาเต๊ะของชาวใต้ที่เป็นผ้าปลายม้วนที่ถูกตัดทิ้งจากโรงงาน ก็ถูกนำมาใช้ใหม่เป็นของตกแต่งสำหรับงานฝีมืออย่างกระเป๋านี้แทน
ผลิตภัณฑ์ที่จำหน่ายก็จะมีทั้งแบบสำเร็จรูป ถูกตกแต่งออกแบบมาแล้วหรือขายแยกเป็นชิ้นส่วน เช่น กระเป๋าอวนโล่ง ๆ ให้เราซื้อและนั่ง DIY ตัดเย็บต่อในแบบของตัวเองได้ รวมถึงพวงกุญแจน่ารัก ๆ ที่เอาขยะทะเลมาแปรรูปเป็นไอเดียใหม่ ๆ
ใครที่แวะไปกระบี่แล้วเบื่อกิจกรรมทางทะเลก็แวะมาทำกิจกรรมบนบกฮีลใจฮีลโลกกันต่อได้ที่ SFTS Artisan Cafe นะ! มีทั้งเครื่องดื่ม ขนมโฮมเมด และพื้นที่สำหรับเวิร์คชอปทำกระเป๋าจากขยะทะเลแบบที่เราทำเลยย สนุกแน่
